تکرار حادثه . بدگمانی مردم

---

سال قبل بود که هواپیمای نظامی در کرمان سقوط کرد و تمامی سرنشینان آن کشته شدند . گروههای اعزامی از تمام مناطق ایران برای جمع آوری اجساد و پیدا کردن جعبه سیاه هواپیما راهی کوههای کرمان شدند . برادر من که در آن وقت 13 سال داشت و یک صخره نورد حرفه ای است همراه گروه نجات به جمع آوری اجساد پرداخته بود و چند هفته پیش قضیه انفجار این چند واگن در استان خراسان .

شرح کامل حادثه :

صبح روز چهارشنبه 29/11/1382، انفجار وحشتناک و بی‌سابقه‌ای در ایستگاه راه‌آهن خیام در 20 کیلومتری شهر نیشابور رخ داد که در آن حدوداً 340 نفر کشته، 460 نفر مجروح و جمعاً بیش از 810 نفر از هموطنان کشته و زخمی گردیدند.

در ساعت 4 صبح 29 بهمن،‌51 واگن‌باری که محموله آنها مواد نفتی (6 واگن)، گوگرد (17 واگن)، کودشیمیایی (7 واگن) و پنبه (10 واگن) بوده، ‌از ایستگاه ابومسلم، خارج از کنترل مسئولان، ‌از ایستگاه فرار کرده، در اثر شیب خط،‌ با سرعت شتابدار در جهت معکوس به سوی ایستگاه خیام نیشابور به راه می‌افتند. در ایستگاه خیام، به علت برخورد با واگن‌ها یا لوکوموتیو دیگر و یا به علت تمهیدات و اقدامات مسئولان راه‌آهن، واگن‌های فراری از خط خارج و در حالی که بعضی از آنها دچار آتش‌سوزی شده بودند، متوقف می‌گردند. مأموران آتش‌نشانی، پس از مدتی، موفق به خاموش کردن آتش می‌شوند، ‌ولی در ساعت 30/9 در حالی که مردم منطقه و روستاهای نزدیک به محل وقوع سانحه برای اطلاع یافتن از چگونگی حادثه در ایستگاه جمع شده بودند، ‌واگن‌ها به علت گرمای شدید ناشی از آتش‌سوزی و تولید گازهای قابل انفجار و اشتعال منفجر می‌شوند، انفجار مهیب واگن‌های حاوی مواد نفتی، گوگرد، ‌کودشیمیایی و پنبه، جهنم وحشتناکی را در محل ایجاد می‌کند و موجب کشته و زخمی شدن بیش از 800 نفر از اهالی محل و از جمله مسئولان راه‌آهن و فرماندار و از بین رفتن کلی پنج روستا (از جمله روستاهای دهنو و هاشم‌آباد) و صدمات و خسارات گسترده دیگر می‌شود.

بنابر اظهارات وزیر راه و ترابری، پس از تحقیقات و بررسی‌های لازم، و اخباری که از طریق رسانه‌های عمومی انتشار یافت، بروز حادثه مذکور ناشی از سهل‌انگاری، بی‌نظمی و عدم رعایت قوانین و مقررات مربوط قلمداد شده است. اخبار و گزارش‌ها حاکی از آن است که اولاً، واگن‌های حاوی مواد نفتی و سایر محمولات، طبق مقررات نمی‌بایستی در بین راه متوقف می‌شده‌اند و راه‌آهن اجازه دپو کردن آنها را در بین راه نداشته است؛ ثانیاً،‌ کفشک‌های فلزی که برای جلوگیری از حرکت خودبخودی (فرار) قطار در زیر چرخهای واگن‌ها (در جهت شیب خط آهن) گذاشته می‌شوند، در ایستگاه ابومسلم مورد استفاده قرار نگرفته بوده‌اند؛ ثالثاً ترمزهای ”بادی“ 51 واگن از کار افتاده و عمل نکرده‌اند؛ و رابعاً ”سوزن“ خطی که واگن‌ها در آن بوده‌اند باز بوده است و در نتیجه،‌ از ورود واگن‌های رها شده به خط اصلی راه‌آهن جلوگیری نکرده است. همه این سهل‌انگاری‌ها در شرایطی رخ داده است که محموله واگن‌ها شامل، حدوداً 3000 تن مواد قابل احتراق و انفجار بوده و به نقل از بعضی از خبرگزاری‌ها (از قول وزیر) معادل تقریباً 180 تن تی‌ان‌تی بوده و در نتیجه، در حفظ و نگهداری و حمل آنها می‌بایستی مراقبت ویژه و بسیار بیشتری صورت می‌گرفت.

فاجعه راه‌آهن،‌ سقوط مکرر هواپیماها و دهها حادثه و ضایعه دیگر را که از عدم رعایت قانون و مقررات ناشی می‌گردد. این قبل عوامل ناشی از عدم واگذاری مسئولیت به افراد متخصص و عدم به کارگیری نیروهای کارآمد می باشد .